Ουκρανία: Η Ευρώπη πατάει γκάζι, οι ΗΠΑ φρένο – Το ρήγμα στη Δύση και ο «χρησμός» Τραμπ του νεότερου

Σε μια από τις πιο κρίσιμες συγκυρίες του πολέμου στην Ουκρανία, το Λονδίνο μετατρέπεται σήμερα σε κέντρο αποφάσεων, καθώς ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντά ηγέτες της λεγόμενης «Συμμαχίας των Προθύμων». Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επιχειρούν να αναλάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο, την ώρα που η κυβέρνηση Τραμπ δείχνει να απομακρύνεται ολοένα περισσότερο από το ουκρανικό ζήτημα, χαράσσοντας μια εντελώς διαφορετική στρατηγική σε σχέση με τους συμμάχους της.

Την ίδια στιγμή, οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ–Ουκρανίας στο Μαϊάμι ολοκληρώθηκαν χωρίς σαφή κατάληξη αλλά με διαβεβαιώσεις ότι «μια συμφωνία βρίσκεται κοντά», την ώρα που οι πραγματικές διαφορές μεταξύ Κιέβου και Μόσχας εξακολουθούν να παραμένουν αγεφύρωτες.

Και ενώ η Ευρώπη συζητά για το πώς θα καλύψει το κενό που αφήνει η Ουάσινγκτον, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ και του γιου του αποκαλύπτουν μια αμερικανική ηγεσία έτοιμη, όπως όλα δείχνουν, να πατήσει «φρένο» στην εμπλοκή της.

Δύο διαφορετικές ταχύτητες: Η Ευρώπη επιμένει, οι ΗΠΑ αλλάζουν προτεραιότητες

Το ουκρανικό βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο μιας γεωπολιτικής «ασύγχρονης κίνησης». Από τη μια, η Ευρώπη επιταχύνει, αναζητώντας τρόπους να διασφαλίσει την αμυντική και πολιτική επιβίωση της Ουκρανίας. Από την άλλη, οι ΗΠΑ επιβραδύνουν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ίσως δεν αντέχουν άλλο το πολιτικό και οικονομικό βάρος του πολέμου.

Οι δηλώσεις του Τραμπ και του γιου του δεν αφήνουν περιθώριο παρερμηνειών: η Ουάσινγκτον προετοιμάζεται για μια εντελώς νέα προσέγγιση, με λιγότερο ενδιαφέρον για την Ουκρανία και μεγαλύτερη έμφαση στις εσωτερικές απειλές, όπως τα καρτέλ ναρκωτικών.

Για το Κίεβο, η σημερινή ημέρα στο Λονδίνο είναι καθοριστική. Εκεί θα διαπιστωθεί εάν η Ευρώπη διαθέτει — και κυρίως αν αντέχει — να κρατήσει ζωντανή τη δυτική στρατηγική υπέρ της Ουκρανίας, την ώρα που ο βασικός σύμμαχος των τελευταίων δύο ετών φαίνεται έτοιμος να τραβήξει χειρόφρενο.

Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο συντονίζονται για την «επόμενη μέρα»

Με φόντο την αποχώρηση των ΗΠΑ από την ουκρανική αιχμή του δόρατος, οι ηγέτες της Ευρώπης επιστρέφουν στο τραπέζι των αποφάσεων με στόχο να τεθούν ξανά στο επίκεντρο η ασφάλεια και η αυτοδιάθεση της Ουκρανίας.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ υποδέχονται τον Ζελένσκι στο Λονδίνο, επιδιώκοντας να διαμορφώσουν κοινή στρατηγική απέναντι στις αμερικανικές «παλινδρομήσεις» και στις ρωσικές απαιτήσεις.

Η ευρωπαϊκή πλευρά βρίσκεται σε τροχιά «επιτάχυνσης», ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Μαϊάμι. Παρά τα τρία ημέρες συνομιλιών, τα «αγκάθια» που επισημαίνουν και οι Αμερικανοί παραμένουν δύο, δηλαδή το μέγεθος του μελλοντικού ουκρανικού στρατού, καθώς και το status quo του Ντονμπάς μετά τον πόλεμο.

Έτσι, στη συνάντηση του Λονδίνου οι Ευρωπαίοι αναζητούν απαντήσεις στο ερώτημα: αν οι ΗΠΑ αποσύρονται από το μέτωπο της Ουκρανίας, μπορεί η Ευρώπη να καλύψει το κενό;

Ο Ζελένσκι, που βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους στενότερους συμβούλους του, φέρεται να αναμένει μια σαφή ευρωπαϊκή «γραμμή» που να διατηρεί στέρεη τη δυτική ενότητα, κάτι που πλέον δεν θεωρείται δεδομένο.

Η πορεία των συνομιλιών ΗΠΑ-Ουκρανίας: Επαφές, πιέσεις και αβεβαιότητες

Οι συναντήσεις στο Μαϊάμι μεταξύ της ουκρανικής αποστολής και των Αμερικανών ειδικών απεσταλμένων, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, έγιναν υπό τη σκιά της επίσκεψής τους στη Μόσχα, όπου ο Γουίτκοφ είχε πεντάωρη συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ο νέος επικεφαλής των ουκρανικών διαπραγματεύσεων, Ρουστέμ Ουμέροφ, δήλωσε ότι η ουκρανική ομάδα ζήτησε πλήρη ενημέρωση για όλα τα προσχέδια που συζητήθηκαν μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, ενώ τόνισε ότι ο Ζελένσκι θα ενημερωθεί σε βάθος για κάθε λεπτομέρεια.

Αν και έγινε λόγος για «πρόοδο», η ουκρανική πλευρά παραδέχεται ότι η διαδικασία είναι «εποικοδομητική, αλλά δύσκολη». Το ουσιαστικό εμπόδιο παραμένει: η πίεση από μερίδα αμερικανών διαπραγματευτών για συμφωνία που θα περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις, κάτι που το Κίεβο απορρίπτει κατηγορηματικά.

Το Κίεβο, όσο και αν θέλει μια γρήγορη λύση, φοβάται ότι η αμερικανική πρόταση αποκλίνει σημαντικά από τους ουκρανικούς στόχους για «δίκαιη ειρήνη».

Ο Τραμπ επιτίθεται στον Ζελένσκι – Ο Τραμπ Τζούνιορ πηγαίνει ακόμη πιο μακριά

Την ώρα που οι Αμερικανοί απεσταλμένοι συζητούν με τους Ουκρανούς, ο Ντόναλντ Τραμπ θέτει δημόσια υπό αμφισβήτηση τη βούληση του Ζελένσκι να διαπραγματευτεί, υποστηρίζοντας ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «δεν έχει καν διαβάσει» την τελευταία αμερικανική πρόταση για ειρήνη.

Ο Τραμπ διαμήνυσε πως «η Ρωσία είναι εντάξει με το σχέδιο» αφήνοντας να εννοηθεί ότι η ουκρανική πλευρά είναι αυτή που «κωλυσιεργεί», ενισχύοντας τις ρωσικές θέσεις περί ευθύνης του Κιέβου για το αδιέξοδο.

Ωστόσο, οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ από το Φόρουμ της Ντόχα ήταν ακόμη πιο καυστικές, προκαλώντας εκνευρισμό στο Κίεβο και ανησυχία στην Ευρώπη.

Κωδικοποιώντας το περιεχόμενο των δηλώσεων του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ:

• ο πατέρας του μπορεί να αποσύρει πλήρως τις ΗΠΑ από την ειρηνευτική διαδικασία,
• το ουκρανικό «δεν αποτελεί προτεραιότητα για τους Αμερικανούς»,
• το αμερικανικό κοινό «δεν έχει όρεξη για ατελείωτους πολέμους»,
• ενώ περιέγραψε την Ουκρανία ως «πιο διεφθαρμένη χώρα από τη Ρωσία» και τον Ζελένσκι ως «μεγάλο μάνατζερ του δικού του μύθου».

Μάλιστα, τόνισε ότι ενδέχεται η Ουάσινγκτον να αφήσει την Ευρώπη «να αναλάβει το βάρος», διαμορφώνοντας μια ομολογία πολιτικής αποστασιοποίησης από το ουκρανικό.

Το νέο δόγμα Τραμπ: Ικανοποίηση στη Μόσχα, ανησυχία στη Δύση

Περισσότερη ανησυχία, ωστόσο, προκάλεσε η αντίδραση του Κρεμλίνου στο νέο Αμερικανικό δόγμα ασφαλείας.

Ο Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πως η στρατηγική του Τραμπ είναι «σε μεγάλο βαθμό συμβατή» με τις ρωσικές θέσεις, υπογραμμίζοντας ότι δεν παρουσιάζει τη Ρωσία ως απειλή, θέτει θέμα «πολιτισμικής διαγραφής» στην Ευρώπη, αμφισβητεί την επέκταση του ΝΑΤΟ και μιλά για αποκατάσταση της «στρατηγικής σταθερότητας» μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας.