Διπλωματικό «πινγκ πονγκ» για τις ειρηνευτικές συνομιλίες: Τι θέλει ο Πούτιν, τι δίνει ο Ζελένσκι

Έντονη διπλωματική κινητικότητα καταγράφηκε το τελευταίο 24ωρο σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία με τις εξελίξεις να διαδέχονται η μία την άλλη. Η αρχή έγινε με τους Ευρωπαίους από το Κίεβο, όπου έχοντας και τη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ έστειλαν τελεσίγραφο στη Ρωσία για να αποδεχθεί 30ημερη εκεχειρία. Ακολούθησε η αντιπρόταση Πούτιν για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου και ουσιαστικά η απόρριψη της πρόταση των Ευρωπαίων και του Αμερικανού προέδρου.  

Η ρωσική αντίδραση παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Για αρχή ο Πούτιν δεν καθυστέρησε να απαντήσει στην πρόταση των Ευρωπαίων και του Τραμπ. Αναλυτές σημειώνουν ότι η πρόταση της Ρωσίας για συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την Πέμπτη (15/5) φαίνεται να έχει σχεδιαστεί βιαστικά με στόχο να κερδίσει χρόνο, λόγω του κοινού μετώπου της Ευρώπης με τις ΗΠΑ. Επίσης είναι ένας τρόπος να μην θεωρηθεί ως ο «κακός» της υπόθεσης.

Ένας πρόσθετος συμβολισμός στην πρότασή του είναι το γεγονός ότι επέλεξε την Κωνσταντινούπολη ως τόπο διεξαγωγής. Η Ρωσία κατηγορεί εδώ και καιρό την Ουκρανία ότι αποχώρησε από τις ειρηνευτικές συνομιλίες στην ίδια πόλη το 2022. Το κλειδί είναι ότι υπάρχει διπλωματική κινητικότητα.

Την ίδια στιγμή Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι ομόλογοί της θέλουν να επωφεληθούν από τον ανανεωμένο ενθουσιασμό του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός και τον πιθανό σκεπτικισμό του για το πόσο έτοιμος είναι στην πραγματικότητα ο Πούτιν να κάνει ειρήνη.

Οι όροι του Πούτιν

Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Ρώσος πρόεδρος θέλει να επιβάλλει τους δικούς του όρους. Η εκπρόσωπος τύπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ξεκαθάρισε ότι ο Πούτιν εννοεί ότι πρέπει πρώτα να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για τις «βασικές αιτίες» της σύγκρουσης, και μόνο τότε μπορούν να γίνουν συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός.

Από την πλευρά του ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσακόφ, διεμήνυσε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, που πρότεινε ο πρόεδρος Πούτιν, θα λάβουν υπόψη «την κατάσταση στο πεδίο», εννοώντας φυσικά τα εδάφη που έχει κερδίσει η Ρωσία.

Διαβάστε επίσης: Τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν – Ερντογάν για τις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη

Ενδιαφέρον έχει και η εμπλοκή της Τουρκίας καθώς ο Πούτιν επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ερντογάν για να συζητήσουν την πιθανότητα διεξαγωγής ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων. Για το ίδιο θέμα ο Τούρκος πρόεδρος μίλησε με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν.

Η αντίδραση Ζελένσκι

Προσεκτική ήταν η πρώτη αντίδραση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προκειμένου να μην εμφανιστεί ως εκείνος που βάζει εμπόδια στις διαπραγματεύσεις. Αν και ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε θετική ένδειξη το γεγονός ότι η Ρωσία έχει αρχίσει να σκέφτεται τον τερματισμό του πολέμου πρόσθεσε ότι το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η έναρξη εκεχειρίας στις 12 Μαΐου.

«Είναι θετική ένδειξη το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επιτέλους αρχίσει να σκέφτεται να τερματίσει τον πόλεμο (…) και το πρώτο βήμα για τον πραγματικό τερματισμό οποιουδήποτε πολέμου είναι η εκεχειρία», έγραψε στο Χ ο Ζελένσκι.

«Δεν έχει νόημα να συνεχιστούν οι σκοτωμοί ούτε για μία ημέρα. Αναμένουμε από τη Ρωσία να επιβεβαιώσει την εκεχειρία – πλήρη, με διάρκεια και αξιόπιστη – ξεκινώντας από αύριο 12 Μαΐου», πρόσθεσε.

Ο ρόλος του Τραμπ

Δεδομένων αυτών των εξελίξεων οι επόμενες κινήσεις και πρωτοβουλίες του Αμερικανού προέδρου θα είναι πολύ σημαντικές.

Θα μπορούσε να αποφασίσει ότι ο Πούτιν βρίσκει τη μία δικαιολογία μετά την άλλη για να μην συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Ή θα μπορούσε να ρίξει στον Ρώσο ηγέτη μια διπλωματική σανίδα σωτηρίας και θα ασκήσει πίεση στην Ουκρανία να καθίσει στην Κωνσταντινούπολη και να ακούσει τις απαιτήσεις της Μόσχας, ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός τη Δευτέρα.

Λίστα με 22 όρους από Ευρωπαίους, Ουκρανία και ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ουκρανία έχουν καταρτίσει μια λίστα με 22 όρους για τον τερματισμό του πολέμου, όπως αποκαλύπτει το NBC News επικαλούμενο πηγές. Πέρα από την 30ήμερη εκεχειρία το σχέδιο λαμβάνει υπόψη την απαίτηση του Πούτιν να μην υποστηρίξουν οι Ηνωμένες Πολιτείες την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

«Αν ο Πούτιν θέλει πραγματικά να τερματίσει τον πόλεμο, αυτή είναι η ευκαιρία του. Οι προτάσεις θα πρέπει να του διαβιβαστούν από τον ειδικό εκπρόσωπο του Προέδρου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έχει επανειλημμένα βρεθεί στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ για να συναντηθεί με τον Πούτιν, λέει δυτικός αξιωματούχος.

Ουσιαστικά πρόκειται για μια πρόταση που έγινε αρχικά από τις ΗΠΑ και την Ουκρανία – την 30ήμερη άνευ όρων κατάπαυση του πυρός που προτάθηκε για πρώτη φορά μετά από μια διμερή συνάντηση στη Σαουδική Αραβία πριν από σχεδόν δύο μήνες.

Μόνο που τώρα ο Λευκός Οίκος αναγκάζεται να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και στη συνέχεια να υποστηρίξει τις συνέπειες, τις «τεράστιες κυρώσεις», όπως τις αποκάλεσε ο Μακρόν, εάν η πρωτοβουλία καταρρεύσει.