Στρεπτόκοκκος: Η διάγνωση να γίνεται αυστηρά μόνο από γιατρούς και όχι με τεστ στο σπίτι

Βεβαίως από στρεπτόκοκκο μπορεί να νοσήσουν και ενήλικες- όπως στην περίπτωση του 28χρονου που κατέληξε- για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό η έγκαιρη και σωστή διάγνωση να γίνεται πάντα από γιατρό και όχι από εμάς τους ίδιους, καθώς πρόκειται για νόσο που μας αφορά όλους τελικά.

Οι λομωξιολόγοι επίσης τονίζουν εμφατικά, ότι είναι εξαιρετικά κρίσιμο εφόσον υπάρξει διάγνωση για στρεπτοκοκκική νόσο, οι ασθενείς να λάβουν άμεσα εντός των πρώτην 24 ωρών αντιβίωση, προκειμένου να φρενάρουν την οποιαδήποτε αρνητική έκβαση.

Η πιθανότητα λανθασμένου αποτελέσματος

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος ενημερώθηκε από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθερο-επαγγελματιών Παιδιάτρων ότι το τελευταίο διάστημα πυκνώνει το φαινόμενο πολλοί γονείς να αγοράζουν και να κάνουν μόνοι τους ή στο φαρμακείο, το γρήγορο τεστ για τον στρεπτόκοκκο (Strep-Test) στο παιδί τους που παρουσιάζει πυρετό και πονόλαιμο.

Το θεσμικό όργανο της ιατρικής κοινότητας, τονίζει ότι η λήψη υλικού για την διενέργεια του στρεπ-τεστ απαιτεί εμπειρία που ο γονιός δεν μπορεί να έχει.

Στα γρήγορα τεστ υπάρχει πιθανότητα λανθασμένου αποτελέσματος. Μπορεί να βγει αρνητικό αλλά το παιδί να πάσχει από στρεπτοκοκκική νόσο. Επιπρόσθετα στο γενικό πληθυσμό υπάρχει ένα ποσοστό υγιών φορέων του στρεπτόκοκκου. Αν στα παιδιά αυτά γίνει στρεπ-τεστ το πιθανότερο είναι να βγει θετικό.

Οι ΙΣΑ τονίζει ότι «μόνο ο ιατρός είναι εκπαιδευμένος μετά την κλινική εξέταση να χορηγήσει αγωγή ή να διενεργήσει οποιαδήποτε ιατρική πράξη.

Ο γονείς πρέπει να απευθύνονται στον παιδίατρο όταν το παιδί τους παρουσιάσει συμπτώματα όπως πυρετό, κεφαλαλγία, πονόλαιμο, εμετούς, διάρροιες, βήχα, εξάνθημα κλπ.

Για τη συνταγογράφηση αντιβιοτικού για την στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, εφαρμόζεται σχετικό πρωτόκολλο από την επιτροπή λοιμώξεων του Υπουργείου Υγείας, το οποίο περιγράφει σαφώς πότε πρέπει να γίνεται το στρεπ-τεστ μετά από κλινική εξέταση. Κάθε άλλη τακτική μπορεί να βάλει σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών».

Σημαντική έξαρση και στις ΗΠΑ

Το ζήτημα πάντως της αύξησης της νόσου τη φετεινή χρονιά, απασχολεί και τις ΗΠΑ, και όχι μόνο την Ελλάδα, με το CDC λόγω της έξαρσης των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων να εκδίδει στις 19 Ιανoυαρίου 2024 οδηγίες για το κοινό.

Ας δούμε τι αναφέρουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Παθολόγος Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η Βιολόγος Παναγιώτα Ζαχαράκη, μετά τις πρόσφατες οδηγίες του CDC.

Το περίεργο βακτήριο

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος, είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο από ηπιότερες έως και σπανιότερα πιο σοβαρές. Αν και συχνότερα ο πονόλαιμος προκαλείται από ιούς, μια λοίμωξη στον φάρυγγα και τις αμυγδαλές μπορεί επίσης να οφείλεται στο βακτήριο του στρεπτόκοκκου ομάδας Α.

Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α είναι πολύ μεταδοτικός. Γενικά, οι άνθρωποι μεταδίδουν τα βακτήρια σε άλλους είτε μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων είτε με απευθείας επαφή. Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και μέσω τροφίμων. Συνήθως χρειάζονται 2 έως 5 ημέρες μετά την έκθεση, για τη νόσηση από στρεπτόκοκκο ομάδας Α.

Ο στρεπτόκοκκος τύπου Α μεταδίδεται μιλώντας, βήχοντας ή φτερνίζοντας.

Η νόσηση μπορεί να προκύψει εάν οι άνθρωποι:

• Εισπνεύσουν σταγονίδια του αναπνευστικού που περιέχουν τα βακτήρια.
• Αγγίξουν το στόμα ή τη μύτη τους αφού αγγίξουν κάτι επιμολυσμένο.
• Χρησιμοποιήσουν το ίδιο πιάτο, σκεύος ή ποτήρι με ένα μολυσμένο άτομο.

Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να μεταδώσουν βακτήρια στρεπτόκοκκου της ομάδας Α από μολυσμένες πληγές στο δέρμα. Έτσι, μπορούν να μολύνουν κάποιο άλλο άτομο, εάν αυτό αγγίξει αυτές τις πληγές ή έρθει σε επαφή με υγρό από τις πληγές.

Οι άνθρωποι είναι μεταδοτικοί ακόμα και χωρίς συμπτώματα. (ασυμπτωματικοί φορείς)

Μερικοί άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α δεν έχουν συμπτώματα, ούτε και φαίνονται άρρωστοι. Οι άνθρωποι που νοσούν από στρεπτόκοκκο είναι πιο μεταδοτικοί από τους ασυμπτωματικούς φορείς.

Πόνος & πυρετός τα συχνότερα συμπτώματα

Στα περισσότερο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνονται ο πόνος και ο πυρετός.

Αναλυτικότερα στα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Πυρετός
• Πόνος κατά την κατάποση
• Πονόλαιμος που ξεκίνησε πολύ γρήγορα και ερυθρός λαιμός
• Ερυθρές και πρησμένες αμυγδαλές
• Διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα
• Αιμορραγικά στίγματα στην υπερώα (πετέχειες)
• Διόγκωση λεμφαδένων στο μπροστινό μέρος του λαιμού

Στα λιγότερο συχνά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνονται ο έμετος και ο πονοκέφαλος.

Μερικοί άνθρωποι, ειδικά τα παιδιά, μπορεί να έχουν και άλλα συμπτώματα. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Κεφαλαλγία
• Πόνο στο στομάχι
• Ναυτία ή έμετο
• Εξάνθημα (οστρακιά)

Τα συμπτώματα δεν περιλαμβάνουν βήχα ή καταρροή. Τα ακόλουθα συμπτώματα υποδηλώνουν ότι ο ιός είναι η αιτία της ασθένειας αντί για τον στρεπτόκοκκο:

• Βήχας
• Καταρροή
• Βραχνή φωνή
• Επιπεφυκίτιδα (ροζ μάτι)

Μερικοί άνθρωποι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.

Οι παράγοντες κινδύνου

Οποιοσδήποτε μπορεί να νοσήσει από στρεπτόκοκκο στο λαιμό, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτής της κοινής λοίμωξης.

Ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό είναι πιο συχνός στα παιδιά παρά στους ενήλικες και συγκεκριμένα σε παιδιά ηλικίας 5 έως 15 ετών, ενώ είναι πολύ σπάνιος σε παιδιά μικρότερα των 3 ετών.

• Κοντινή απόσταση

Η στενή επαφή με άλλο άτομο που νοσεί από στρεπτόκοκκο είναι ο πιο κοινός παράγοντας κινδύνου για μετάδοση. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει στρεπτόκοκκο ομάδας Α, τα βακτήρια εξαπλώνονται συχνά σε άλλα άτομα του νοικοκυριού τους.

• Επαφή με παιδιά: Οι γονείς των παιδιών σχολικής ηλικίας και οι ενήλικες που έρχονται συχνά σε επαφή με παιδιά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.

Ο γιατρός (Παιδίατρος, Παθολόγος) μπορεί να κάνει τη διάγνωση, ανάλογα με τα συμπτώματα και τη φυσική εξέταση. Εάν υπάρχει υπόνοια στρεπτόκοκκου ομάδας Α, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το αντίστοιχο τεστ. Υπάρχουν δύο τύποι τεστ για το στρεπτόκοκκο ομάδας Α: ένα γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου και η καλλιέργεια επιχρίσματος στο λαιμό.

• Γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου (Strep Test)

Ένα γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου περιλαμβάνει υλικό από φαρυγγικό επίχρισμα. Η εξέταση μπορεί να απαντήσει γρήγορα στο αν η ασθένεια προκαλείται από βακτήρια στρεπτόκοκκου ομάδας Α.

• Καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος

Η καλλιέργεια χρειάζεται χρόνο για να απαντήσει εάν τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου της ομάδας Α αναπτύσσονται από το στυλεό. Αν και χρειάζεται περισσότερος χρόνος, η καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος εντοπίζει μερικές φορές λοιμώξεις που μπορεί να μην ανιχνευτούν από το γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου.

Υιοθετούμε υγιεινές συνήθειες

Πολλές καθημερινές υγιεινές συνήθειες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη λοιμώξεων:

• Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με χαρτομάντιλο όταν βήχετε ή φτερνίζεστε.
• Βάλτε το χρησιμοποιημένο χαρτομάντιλο στο καλάθι απορριμμάτων.
• Βήχετε ή φτερνίζεστε στο επάνω μανίκι ή στον αγκώνα σας, όχι στα χέρια σας, εάν δεν έχετε χαρτομάντιλο.
• Πλένετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.
• Χρησιμοποιήστε ένα αντισηπτικό εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμα σαπούνι και νερό.
• Πλένετε τα ποτήρια, τα σκεύη και τα πιάτα αφού τα χρησιμοποιήσει κάποιος που είναι άρρωστος. Αυτά τα αντικείμενα είναι ασφαλή για χρήση από άλλους αφού πλυθούν.